Özgeçmişinizde Yalan Söylerseniz Ne Olur?

Böylesine zorlu bir rekabet ortamında, bazı iş arayanların, iş bulma şanslarını artırmak için deneyimlerini gereğinden fazla süslemeye, abartmasına ve en talihsizi de yalan söylemesine neden olmakta.

Bu yazımızda, özgeçmişinizde yalan söylerseniz nelerin olabileceğini, hangi yalanların yakalanma olasılığının olduğunu ve yalan içeren bir özgeçmiş gönderdiyseniz ne yapmanız gerektiğini tüm ana hatlarıyla inceliyor olacağız.

Bir yalan mutlaka tamamen yanlış bir ifade olmak zorunda değildir. İhmaller, açık ve net bir yalan kadar da sahtekâr olabilir. Genellikle özgeçmişin eğitim bölümü süsleme ve abartıların sıkça ifade edildiği bir alan olarak görülür. Bu bir kişinin henüz başlamış olabilecekleri bir eğitim programını tamamladığını iddia etmesi şeklinde yer alabilir.

Süslenmiş unvanlar, abartılı iş görevleri, değiştirilmiş istihdam tarihleri ​​ve hatta yanlış referanslar da oldukça yaygındır. İş arayanlar, işe alım sürecinde, önceki pozisyonlardan ayrılma nedenlerini de var olmayan hayali bilgilere dayandırabilirler.

Özgeçmişinizde yalan söylemek şu üç şekilde incelenebilir: eğitim yalanları, ihmal yalanları ve abartı/süsleme.

Bir eğitim yalanı şunu içerebilir; ODTÜ’ye gitmeden gittin demek, yokken yüksek lisans yaptın demek, yapamadığın halde kod yazabilirsin demek koca birer yalandan ibaret olacaktır. İhmal yalanları ise; tüm gerçeği söylemedikleri kadar yalan olarak sayılırlar. Gerçeğin bir kısmını atlayarak iddianızı saptırmış olursunuz. Örneğin, yurtdışına gittiğinizi söylemek gittiğiniz sürece sıkıntı çıkarmaz. İşe alım yöneticileri derecenizi belirttiğiniz şehirde aldığınızı varsaymadıkça ve hiçbir zaman bir derece almadığınızı netleştirmedikçe, bunu özgeçmişinizde belirtmek sağlıklı olmayacaktır.

Son olarak, süsleme ve gereğinden fazla abartıya kaçmak , özgeçmişinizde niteliklerinizi veya başarılarınızı abarttığınız zaman gerçekleşir. Liderlik yetenekleriniz hakkında konuşmanız beklendiğinde bu deneyim sadece ekip danışmanı olmakla sınırlıyken, yönetim deneyiminiz olduğunu söylemek bulunduğunuz konumun niteliklerini gereğinden fazla abarttığınızı/süslediğinizi ortaya çıkaracaktır.

Özgeçmişte Yalan Söylemek Yasa Dışı mı?

Özgeçmiş yasal bir belge olmadığı için özgeçmiş üzerinde yalan söylemek yasa dışı olarak tanımlanmamaktadır. Bununla birlikte, özgeçmişinizde yalan söylemek ceza gerektiren bir suç olmasa da, bir işveren öğrenirse işinizi hızla kaybedebilir veya hakkınızda konunun gereksinimlerine ilişkin dava açılabilir. Eğer eğitiminiz hakkında sahte bir derece sunduysanız, o zaman eski işvereniniz, yalanınızın işlerine zarar verdiğini kanıtlayabilirse, sizi sahtekârlıktan dava edebilir.

Genel olarak özgeçmişlerinde yalan söyleyen çalışanların eski işverenlerine karşı yasal rücu hakkı yoktur. Bu aynı zamanda, eski bir çalışanın, yasal olarak yasa dışı olabilecek bir işverenin eylemleri için yasal yollara başvurma yeteneğini de etkileyebilir. Bu, "sonradan elde edilen kanıt" teorisi olarak bilinir. İş ilişkisinin başlangıçta hileli bilgilere dayandığı tespit edilirse, iş ilişkisi sırasında meydana gelen yasa dışı eylemler kanunen dava konusu olmayabilir. Çalışanların işe alım sırasında aldıkları etik olmayan kararlar sonucunda istihdam ilişkilerinde sahip oldukları sınırlı hakları kaybedebileceklerini düşünmek oldukça üzücüdür.

Özgeçmişte Ne Tür Yalanlar Yer Alır?

Özgeçmişlerin yalan söylenecek en yaygın kısımları arasında eğitim, önceki istihdam tarihleri ​​ve önceki maaş yer almaktadır. Diğer yaygın yalanlar da şu şekilde sıralanabilir;

• İşe alındığında geliri %50 artırmak gibi abartılı rakamlar
• Gereğinden fazla abartılan eğitim başlıkları
• Teknik yetenekler hakkında yalan söylemek
• Dil akıcılığında doğrudan kaçınmak
• Sahte iletişim bilgileri kullanmak

İnsan kaynakları departmanları ve işe alım görevlileri özgeçmişlerdeki yalanları sık sık kontrol eder, ancak yalan söyleyen bir kişiyi işe almadıkları için adaylara yalan söylerken yakalandıklarını da nadiren açıklarlar. İşe alınır ve yakalanırsanız, sonuçları korkunç olabilir, işinize ve itibarınıza mal olabilir ve gerektiğinde yasal işlemle de sonuçlanabilir.

İnsanlar Neden Özgeçmişlerinde Yalan Söylerler?

Bir özgeçmiş üzerinde yalan söylemek her ne kadar beklenmedik de olsa yaygın olarak gözlemlenmektedir. 2020 tarihli bir anket, yanıt verenlerin şaşırtıcı bir şekilde %93'ünün özgeçmişlerinde yalan söyleyen birini tanıdığını ortaya koymakta.

En yaygın özgeçmiş yalanları şunlarla ilgilidir:

• Deneyim (%27)
• Beceriler (%18)
• Görevler (%17)
• Sadece %31'i yakalanırken, %65'i ya işe alınmadı ya da görevden alındı.
• Ankete katılanların sadece %36'sı kendi özgeçmişlerinde yalan söylediklerini itiraf etti.

İtiraf edenlerden, büyük olasılıkla şu özgeçmiş kategorilerinde yalan söylüyorlardı:

• Deneyim (%25)
• Görevler (%21)
• İstihdam tarihleri ​​(%16)
• Beceriler (%15)
• Maaş (%10)

Özgeçmişlerinde neden yalan söyledikleri sorulduğunda, katılımcılar aşağıdaki nedenleri sıraladılar:

• Uzun süreli işsizlik (%37)
• Pozisyon için daha yüksek maaş istenildi (%18)
• Yakalanacaklarını düşünmediler (%18)
• Pozisyon için kalifiye değillerdi (%17)

Özgeçmişinizde Yalan Söylerseniz Ne Olur?

Yalanların büyüme eğilimi vardır. Özgeçmişinizde yalan söylüyorsanız, birileri özgeçmişiniz hakkında her soru sorduğunda yalan söylemeniz ve yalanı sürdürmeniz gerekir. Bu da oldukça sorunlu olabilir ve elbette ki her an yakalanabilirsiniz.

Karşılaşabileceğiniz en olası senaryolar ise şunlardır:

İddia ettiğiniz şeyi yapamamak

Arapça bildiğinizi iddia ediyor ama tek kelime bilmiyorsanız, birisi sizinle Arapça konuşmaya çalıştığında yakalanırsınız.

Eski işinizden biri yeni işinizden biriyle tanışırsa

Gerçekten yetkisiz bir kasiyerken bir giyim mağazasında kat müdürü olduğunuz konusunda yalan söylediyseniz, o işte sizinle çalışan herkes bu yalanı ifşa edebilir.

İşvereniniz iddialarınızı doğrulamaya çalışırsa

Yeni bir işe alım standartların altındaysa, yeni işverenler sıklıkla çalışan hakkında biraz daha arka plan araştırması yapar. Bu, iş kalitenizin azalması durumunda işvereninizin geçmişinizi tekrar kontrol edebileceği anlamına gelir.

İş kaybı

Bir özgeçmiş üzerinde yalan söylemek bir güven ihlalidir ve mezun olmadan bir dönem önce gerçekten çekildiğinizde belirttiğiniz üniversiteden bir derece talep etmek gibi küçük bir yalan bile olsa ciddi bir karakter kusuru olarak görülür.

İtibarınıza zarar

En azından yalan söylediğiniz işi referans almak için kullanamazsınız. Yakalanmanın kolay olduğu bu dijital çağda, işverenlerin birbirleriyle bilgi paylaşmaları da bir o kadar kolaydır. Özellikle gazete muhabirliği gibi küçük, sıkı sıkıya bağlı bir alandaysanız, güvenilir bir çalışan olmadığınız diğer işverenler arasında kulaktan kulağa dolaşır.

Olası yasal işlem

Yalanınızdan dolayı sizi kovmaya karar verirlerse, eski işvereninize karşı rücu hakkınız olmayacaktır. Bu, istihdamın hileli olması nedeniyle, ahlaka aykırı veya yasa dışı eylemlere yasal olarak dava açılamayacağı anlamına gelir.

Özgeçmişinizde Söylediğiniz Yalana Nasıl Yakalırsınız?

Potansiyel işverenlerden birini kandırabileceğinizi düşünüyorsanız, tekrar düşünün. Pek çok iş arayan kişinin özgeçmişlerinde pembe olduklarını düşündükleri yalanlara başvurdukları doğrudur, ancak sonunda yanlış beyanlar sizi yakalamak için geri gelebilirler.

İK Yöneticileri, "İşe alım yöneticileri, özgeçmişleri incelerken antenlerini açık tutuyorlar" diyor ve "gerçeği belirlemek için geçmiş kontrollerine, referans kontrollerine, çevrimiçi araştırmaya, sosyal medya dedektifliğine ve yüz yüze görüşmelere güveniyorlar."

Özgeçmişinizde yalan söylemeniz halinde sizi şu yöntemlerle kolaylıkla yasaklı alana dahil edebilirler;

Beceri değerlendirmeleri. Özellikle yazma, kodlama veya tasarım içeren yetenek gerektiren bir pozisyona başvuruyorsanız, bir işverenin sizi işe almadan önce test etmesini bekleyin.

Sosyal medya araştırması. Bir sosyal medya profiliniz ve bir web siteniz varsa, tarihlerin ve temel bilgilerin gönderdiğiniz özgeçmişle eşleştiğinden emin olsanız iyi olur. Ve tabii ki Google var, bu nedenle özgeçmişinizin veya çevrimiçi çalışma geçmişinizin bir versiyonu varsa, potansiyel bir işverene verdiğiniz şeyle uyumlu olduğundan emin olun.

Arka plan kontrolleri. Bir işe alım yöneticisinin özgeçmişinizde ne olduğunu doğrulamak için eski işverenleriniz ve eğitim kurumlarınızla iletişim kurması çok kolaydır. Ve işverenler, bir başvuru sahibi işe alınmadan önce bir şekilde yanlış veya yanıltıcı bilgileri gözden kaçırsalar bile, iş arayan kişi gerçekten hiçbir zaman kancadan kurtulamaz.

Özgeçmişte Yalan Söylemekten Kaçınmak İçin İpuçları

Dürüst kalın, özgeçmişinizde yalan söylemek zorunda değilsiniz!

Klişe gelebilir, ancak dürüstlük gerçekten en iyi politikadır. Gerçeklerin tamamen çarpıtılması yerine, aşağıdaki stratejileri izlemeyi deneyin:

Tasarımınızı yeniden düşünün. Tarihleri ​​iş unvanlarının veya işveren adlarının yanına yerleştirin, böylece diğer içerikle uyum sağlarlar.

Potansiyel bir sorunun önüne geçin. Çalışmanızın iyi gitmediği bir işten ayrılmak isteyebilirsiniz, ancak ihmaller yalan gibidir ve aynı derecede zararlı olabilir. İK Koçları, "Bazen kötü şeyler olur. Dürüst ve açık sözlü olursanız, bunun üstesinden gelebilirsiniz" diyor.

Yine de özgeçmişinizde yalan söylemekle ilgili olan şey, bunun gerçekten gerekli olmamasıdır! Çalışma geçmişinizin odaklanmak istemediğiniz öğelerini yumuşatmanın birçok yolu vardır.

Dereceniz yoksa. Çoğu zaman bir iş tanımı, rol için bir lisans veya daha yüksek bir derecenin gerekli olduğunu belirtir. İK Yöneticileri iş arayanlara "iş ilanlarının bir "istek listesi" olduğunu ve her gereksinimi karşılamanız gerekmediğini hatırlatıyor. Bu nedenle, doğru dereceye sahip olmasanız da, sizi rol için mükemmel bir aday yapan diğer ilgili deneyim ve becerilere dikkat çekerek iş başvurusunda bulunabilirsiniz.

Bu iki durumda da, ilgili kurs veya deneyiminizi vurgularken derece durumunuz hakkında dürüst olursanız, bu da sizi nitelikli bir aday olarak konumlandırmanıza yardımcı olur.

Doğru deneyime sahip değilseniz. Bazen bir işverenin aradığı tam deneyime sahip olamazsınız. Ancak unutmayın, iş tanımı sadece bir dilek listesidir. Bununla birlikte, işi almak için sahip olduğunuz deneyim hakkında yalan söylemeyin.

Özgeçmişinizde bir boşluk varsa. Bir işi ister isteyerek, ister mecbur kaldığınız için bırakmış olun, birçok insanın özgeçmişlerinde istihdam boşlukları vardır. Bu boşluğu doldurmak için tarihleri ​​“biraz” uzatmaya meyilli olabilirsiniz, ancak bu özgeçmişinizde yalan söylemek olarak nitelendirilebilir.

Eğer Özgeçmişinizde Yalan Söylediyseniz Ne Yapmalısınız?

Başvurduğunuz iş için özgeçmişinizde yalan söylediniz ama şimdi endişeleniyorsanız, bunun için hâlâ düzelteceğiniz bazı durumlar olabilir.

Özgeçmişiniz gerçeğin dışında bir şey içerdiğinde bununla nasıl başa çıkacağınıza dair seçenekleri şu şekilde değerlendirmenizi öneririz;

Özgeçmişinizi Güncelleyin

Ne yazık ki, bırakın bir teklif almayı, iş için kendinizi göz önünde bulundurmanın kesin bir yolu yoktur. Ancak özgeçmişinizi güncelleyebilir, tarihleri ​​düzeltebilir, bazı ifadeleri değiştirebilir, benzerlerini yapabilir ve görüşmeciye özgeçmişinizde bazı hatalar fark ettiğinizi ve gözden geçirilmiş bir kopyaya sahip olduğunuzu söyleyebilirsiniz.

Dürüst Olun ve Gerçeği Söyleyin

Başka bir seçenek de, işe alım müdürüne gerçeği söylemektir, bu da muhtemelen sizi gözden çıkaracaktır. Buna rağmen, en azından bir yalana dayanarak işe alınmayacaksınız ve gerçeği öğrendikten sonra birinin öğrenmesi konusunda endişelenmenize gerek kalmayacak.

Başvurunuzu Geri Çekin

Diğer bir alternatif ise iş başvurunuzu geri çekmektir. Bir neden vermek zorunda değilsiniz. Davet için işverene teşekkür edebilir ve şu anda pozisyonla ilgilenmediğinizi söyleyebilirsiniz. Belli ki işi alma şansınızı kaybettiniz, ancak açıklamak istemiyorsanız veya yalan söylemenin sonuçlarıyla uğraşmak istemiyorsanız bu en güvenli seçenektir.

Özgeçmişinizi Düzeltin

Özgeçmişinizdeki tarihleri ​​karıştırdıysanız, düzeltin. Bir yalana yakalanma konusunda endişelenmek yerine, kapak mektubunuzdaki boşlukları açıklamayı düşünün. Bu şekilde proaktif olarak onlara hitap edecek ve gerçeği karıştırmak zorunda kalmayacaksınız.

Birkaç küçük değişiklik, gerçeği genişletmek zorunda kalmadan işe alım müdürü üzerinde daha iyi bir izlenim bırakmanıza yardımcı olabilir.

Örnek;

SONUÇ

• İşe alım sürecinde yalan söylemenin birçok yolu vardır.
• İş başvurunuzda yalan söylemek, çeşitli sonuçlara, hatta cezai sorumluluğa yol açabilir.
• Kabul edilebilir yalanlar yoktur, ancak kendinize hedefler belirleyerek ve bu “yalanları” yavaşça gerçeğe dönüştürerek özgeçmişinizde “yalan” ya da “abartı” olarak ortaya koyduğunuz bir bilgiyi gerçeğe dönüştürmek için çaba gösterebilirsiniz.
• Son yarım yılda iş başvurusunda bulunan veya iş teklifi alan adayların %78'i kendilerini yanlış tanıttığını veya yalan söylediğini düşünmekte.
• Unutmayın; dürüstlük ve doğruluk, iyi, başarılı ve uzun bir kariyerin temel direkleridir.
• Eğitim ve istihdamınızdaki boşluğu doldurmak için her zaman geçerli gösterilebilecek yöntemleri vardır.

Sıkça Sorulan Sorular

Özgeçmişimde yalan söyledikten sonra işe alınırsam ne olur?

Ne yazık ki, sorunlar burada bitmiyor, devam eden yalanlar için kovulabilirsiniz…

Özgeçmiş yalanı, örneğin bir terfi öncesinde gerçekleştirilebilecek gelecekteki bir geçmiş kontrolünde keşfedilebilir.

Veya özgeçmişinizdeki beceriler hakkında abarttıysanız veya yalan söylediyseniz, işe başladıktan sonra beceri setinizin ve özgeçmişinizin uyuşmadığı kısa sürede anlaşılacaktır.

Her gün yetkin ve göreve hazır olmama konusunda endişelenmeniz gerekecek. Yakında işvereniniz sorular sormaya başlayacak.

Kabul edilebilir yalanlar var mı?

Hayır, ancak kendinize ulaşmak için hedefler belirleyerek ve bu “yalanları” yavaşça gerçeğe dönüştürmeye çalışabilirsiniz.

İşten çıkarıldığım konusunda yalan söyleyebilir miyim?

Öncelikle kovulmakla işten atılmak arasındaki farkı açıklayalım. Görevini yerine getirememe, görevi kötüye kullanma vb. gibi çeşitli nedenlerle işveren tarafından işten çıkarılabilirsiniz. Öte yandan, işten çıkarma, bir şirketin mali sıkıntı veya şirketin yeniden yapılandırılması nedeniyle küçülmesinin sonucudur. Dolayısıyla işten çıkarılma, iş performansınızla ilgili olmadığı için utanmanız gereken bir durum değildir.

Yine, önceki işvereninizden ayrılma şekliniz hakkında yalan söylemenizi önermiyoruz.

Bunun yerine görüşmede dürüst olun, olumlu bir ton kullanın ve durumu açıklayın. İşveren dürüstlüğünüzü takdir edecektir!

Gönüllülük hakkında yalan söyleyebilir miyim?

Teoride evet, ama neden böyle bir yola başvurmak isteyesiniz ki? Gönüllülük, karşılığında hiçbir şey beklemeden başkalarına hizmet ettiğiniz ve yardım ettiğiniz asil bir eylemdir. Bu konuda yalan söyleyerek, aşağılayıcı bir duruma düşebilirsiniz. Bir özgeçmiş başvurusunda listelemek için gönüllü çalışmaya ihtiyacınız varsa, yapabileceğiniz sonsuz seçenek vardır ve bu o kadar da uzun sürmez.

İstihdam geçmişindeki boşlukları atlayabilir miyim?

Evet, yapabilirsiniz ve bunu yapmakta dürüst olmayan bir şey yoktur.

Özgeçmişlerinde yalan söyleyen kaç kişi var?

Referans kontrol şirketi Checkster'ın yaptığı bir araştırmaya göre, son yarım yılda iş başvurusunda bulunan veya iş teklifi alan adayların %78'i kendilerini yanlış tanıtmayı veya yalan söylemeyi düşündüklerini itiraf ediyor.

Ne yazık ki bu oldukça büyük bir rakam.

Aşağıda, işe alım sürecinde en çok söylenen yalanları ve bunları söyleyen veya söylemeyi düşünen adayların yüzdesini görebilirsiniz:

• Elde edemedikleri hedeflere ulaştıklarını söyleyenler: %33
• Prestijli bir üniversiteden derece kazandıklarını söyleyenler: %39
• Asıl rol bir grup temsilcisi veya eşdeğeri iken bir yönetici unvanına sahip olduğunu söyleyenler: %41
• Bir şirkette olduğundan daha uzun süre çalıştığını söyleyenler: %50
• Becerilere yetkin olmadıkları halde tersini ifade edenler: %60

Unutmayın ki dürüstlük en iyi politikadır. Özgeçmişiniz söz konusu olduğunda, gerçek her zaman en güvenli yoldur.